از خودگذشتگی تکاملی در «سایۀ» خودخواهی تکاملی

خاستگاه نفس در نگاه تکاملی صدرایی و نگاه تکاملی نوخاسته‌گرایی

در الهیات مسیحی که با الهیات اسلامی بیگانه نیست، راجع به خاستگاه نفس، به‌طور سنتی سه دیدگاه وجود دارد: «آفرینش‌گرایی»، «تولدگرایی»، و «تقدم وجودی». «دوگانه‌‌انگاری جوهری نوخاسته» دیدگاه چهارمی است که به‌تازگی با تأثیر از نگاه علمی و تکاملی نوخاسته‌‌گرایان مطرح شده است. در این نگاه سیستمی و کل‌‌گرایانه، ذهن/نفس از نظام ارگانیک بدن و از طریق فرایندها و تعاملات طبیعی و شبکه‌‌ای پیچیده از ارتباطات ...

تبیین تکاملی خود-فریبی

رویکرد تکاملی به واقع‌گرایی

واقع‌گرایی عرفی و واقع‌گرایی علمی دو برنهاد متافیزیکی هستند که اولی متعهد به وجود هویات مشاهده‌پذیر معرفت عرفی و دومی متعهد به وجود هویات مشاهده‌ناپذیر ضروری در نظریه‌های خوب جاافتاده علمی‌اند. برخی از فیلسوفان با اتکا به رویکرد تکاملی در مقام دفاع یا انکار واقع‌گرایی عرفی و علمی برآمده‌اند. بررسی این استدلال‌ها نشان می‌دهد شواهد مثبتی به نفع هر دو موضع واقع‌گرایی و ضدواقع‌گرایی وجود دارد؛ امّا ...

انواع معرفت‌شناسی تکاملی

چکیده در سال‌های اخیر زیست­شناسان و فیلسوفان به‌طورِ فزاینده­ای‌­، جذب دیدگاه تکاملیِ معرفت شده­اند. در این دیدگاه، توانایی‌های شناختی انسان به عنوان محصولات تکامل زیستی در نظر گرفته می‌شوند و برعکس، خودِ تکامل به عنوان فرآیند شناختی توصیف می‌شود. در این مقاله ضمن معرفی معرفت‌شناسی تکاملی به برخی از مدل­های تکاملیِ رشد معرفت خواهیم پرداخت.    

کارل پوپر و برداشت تکاملی از شناخت

شناخت و روند شکل­گیری شناخت همواره از جمله مباحث حوزه‌های مختلف علوم بوده و امروزه نیز علوم جدید تأثیر وافری بر روی نحوة مطالعات آن گذاشته است. افراد صاحب­نظر مختلفی از حوزه‌های گوناگون نیز بر روی آن مطالعه نموده­اند. در این میان شناخت‌شناسی تکاملی در صدد است تا فرایند شکل­گیری شناخت را با الگوسازی از نظریة تکامل توضیح دهد. در مقالة حاضر نیز تلاش شده است تا نگاه تکاملی و به ویژه زیست تکاملی به ...

نظریه‌های تکاملی جنگ

‌به‌طور کلی نظریه‌های تکاملی یا فَرگشتی در خصوص جنگ آینده دارای یک وجه مشترک هستند و آن این‌که تغییر شکل جنگ را طی یک فرایند تکوینی و براساس نقاط عطف مهم در تاریخ و تمدن بشری مورد بررسی قرار می‌دهند. اما همان‌طور که در پی خواهد آمد، هر یک از این نظریه‌ها دارای مبنای خاصی برای مرحله‌بندی سیر تکامل جنگ هستند که همین امر توصیف آنها را از جنگ آینده تا حدی از یکدیگر متمایز می‌سازد. اساساً در ادبیات نظ...